คำถวายสังฆทาน คำว่าทาน คือการให้ การให้ โดยไม่หวังผลตอบแทน การถวายทาน เป็นประจำ จะช่วยขัดเกลาจิตใจ ให้ห่างไกลจาก ความโลภ ผู้ที่ ให้ทาน ย่อมได้รับความสุข เป็นสิ่งตอบแทน ความสุขจากการให้ แล้วเห็นผู้รับมีความสุข มีรอยยิ้ม มีความยินดี ที่ได้รับทาน ผู้ให้ย่อมมีความสุขไปด้วย การให้ทาน แก่พระสงฆ์ เรียกว่า การถวายสังฆทาน โดยผู้ ถวายสังฆทาน จะต้องกล่าว คำถวายสังฆทาน ดังนี้
คำถวายสังฆทาน ทั่วไป
อิมานิ มะยังภัน เต ภัตตานิ สะปะริวารานิ ภิกขุสังฆัสสะ โอโณชะยามะ
สาธุโน ภันเต ภิกขุ สังโฆ อิมานิ ภัตตานิ สะปะริวารานิ ปะฏิคคัณหาตุ
อัมหากัง ทีฆะรัตตัง หิตายะ สุขายะ
ข้าแต่ พระสงฆ์ ผู้เจริญ ข้าพเจ้า ทั้งหลาย ขอ น้อมถวาย ซึ่งภัตตาหาร กับของที่เป็นบริวาร
ทั้งหลาย เหล่านี้ แด่ พระสงฆ์ ขอ พระสงฆ์ จงรับ ซึ่ง ภัตตาหาร กับของ ที่เป็น บริวาร ทั้งหลาย
เหล่านี้ เพื่อประโยชน์ เพื่อความสุข แก่ข้าพเจ้า ทั้งหลาย สิ้นกาลนาน เทอญ
คำถวายสังฆทาน อุทิศส่วนกุศล
อิมานิ มะยัง ภันเต มะตะกะ ภัตตานิ สะปะริ วารานิ ภิกขุสังฆัสสะ โอโณ ชะยามะ สาธุโน ภัน เต
ภิกขุ สังโฆ อิมานิ มะตะกะ ภัตตานิ สะปะริวารานิ ปะฏิค คัณหาตุ อัมหากัญ เจวะ มาตาปิตุ อาทีนัญจะ
ญาตะกานัง กาละกะตานัง ทีฆะรัตตัง หิตายะ สุขายะ ฯ
ข้าแต่ พระสงฆ์ ผู้เจริญ ข้าพเจ้า ทั้งหลาย ขอ น้อมถวาย มตกภัตตาหาร กับทั้ง บริวาร เหล่านี้
แด่ พระภิกษุสงฆ์ ขอ พระภิกษุสงฆ์ จงรับ มตกภัตตาหาร กับทั้ง บริวารเหล่านี้ ของข้าพเจ้า ทั้งหลาย
เพื่อประโยชน์ และ ความสุข แก่ข้าพเจ้า ทั้งหลายด้วย แก่ญาติของ ข้าพเจ้า ทั้งหลาย มี บิดา มารดา เป็นต้น
ผู้ทำกาละล่วงลับไปแล้ว ด้วย สิ้นกาลนาน เทอญ ฯ
คำถวายผ้าอาบน้ำฝน
อิมานิ มะยัง ภันเต วัสสิกะสาฏิกานิ ภิกขุสังฆัสสะ
โอโณชะยามะ สาธุ โน ภันเต ภิกขุสังโฆ อิมานิ วัสสิกะสาฏิกานิ
สะปะริวารานิ ปะฏิคคัณหาตุ อัมหากัง ทีฆะรัตตัง หิตายะ สุขายะ
ข้าแต่พระสงฆ์ผู้เจริญ ข้าพเจ้าทั้งหลาย ขอน้อมถวาย ผ้าอาบน้ำฝน กับทั้งบริวารเหล่านี้ แก่พระภิกษุสงฆ์ ขอพระภิกษุสงฆ์จงรับ ผ้าอาบน้ำฝน กับทั้งบริวารเหล่านี้ ของข้าพเจ้าทั้งหลาย เพื่อประโยชน์และความสุข แก่ ข้าพเจ้าทั้งหลาย สิ้นกาลนาน เทอญ ฯ
คำถวายผ้าไตรจีวร
อิมานิ มะยัง ภันเต ติจีวะรานิ สะปะริวารานิ ภิกขุสังฆัสสะ โอโณชะยามะ
สาธุโน ภันเต ภิกขุสังโฆ อิมานิ ติจีวะรานิ สะปะริวารานิ
ปะฏิคคันหาตุ อัมหากัง ทีฆะรัตตัง หิตายะ สุขายะ
ข้าแต่พระสงฆ์ ผู้เจริญ ข้าพเจ้าทั้งหลาย ขอน้อมถวาย ผ้าไตรจีวร กับทั้งบริวารเหล่านี้ แด่พระภิกษุสงฆ์ ขอพระภิกษุสงฆ์ จงรับผ้าไตรจีวร กับทั้งบริวารเหล่านี้ ของข้าพเจ้าทั้งหลาย เพื่อประโยชน์สุข แก่ข้าพเจ้าทั้งหลาย สิ้นกาลนานเทอญ ฯ
คำถวายเทียนพรรษา
อิมานิ มะยัง ภันเต วัสสิกะปะทีปานิ สะปะริวารานิ เตมาสัง พุทธัสสะ ปูชะนัตถายะ อิมัสสะหมิง อาวาเส
นียาเทมะ สาธุโน ภันเต อะยัง เตมาสัง วัสสิกะปะทีปานัง ทานัสสะ อานิสังโส อัมหากัญเจวะ ฑีฆะรัตตัง
หิตายะ สุขายะ นิพพานายะ จะ ฯ
ข้าแต่พระภิกษุสงฆ์ ผู้เจริญ ข้าพเจ้าทั้งหลาย ขอน้อมถวายเทียนพรรษา พร้อมด้วยบริวารทั้งหลายเหล่านี้ ไว้ในอาวาสแห่งนี้ เพื่อเป็นพุทธบูชา ตลอดพรรษา ขออานิสงส์ แห่งการถวายเทียนพรรษา ตลอดพรรษานี้ จงเป็นไปเพื่อประโยชน์ เพื่อความสุข เพื่อมรรคผลนิพพาน แก่ข้าพเจ้าทั้งหลาย ตลอดกาลนานเทอญ ฯ
ของถวายสังฆทาน ที่พระได้ใช้จริง
ของ ถวายสังฆทาน โดยทั่วไป จะถูกจัดไว้ เป็นชุด เช่น ชุดยา ชุดเครื่องใช้ต่าง ๆ ซึ่ง พระอาจจะไม่ได้นำมาใช้จริง
สิ่งที่จำเป็นที่ พระต้องใช้ แต่คนมักไม่ค่อยจะถวายมี ดังนี้
- สารส้ม ใช้ระงับกลิ่นกาย
- ใบมีดโกน ใช้สำหรับโกนหนวด และ โกนผม
- ผงซักฟอก ใช้ซักทำความสะอาดจีวร
- สบู่ แชมพู ยาสีฟัน
- ถ่านไฟฉาย
หลังจาก กล่าว คำถวายสังฆทาน แล้ว ควรทำจิตใจให้บริสุทธิ์ นั่งสมาธิสวดมนต์ แล้ว แผ่เมตตา ให้ พ่อ แม่ ปู่ ญ่า ตา ยาย ญาติสนิท มิตรสหาย ครูบา อาจารย์ เจ้ากรรมนายเวร และ สัตว์ทั้งหลาย จะช่วยทำให้จิตรใจอ่อนโยนขึ้น